Une histoire merveilleuse (I) / (1) אַװינדערליכע מעשה

Tirée d'un recueil d'"histoires merveilleuses" de différents maîtres hassidiques, le Livre des lèvres du juste (Sefer sifte tsadik, cf. Proverbes 10, 21), peut-être publié dans les années 1920. L'orthographe utilisée et la provenance du texte font qu'il s'éloigne quelque peu du yiddish "standard", rien d'insurmontable non plus, le plus gênant étant peut-être la quasi-absence de ponctuation.

Sur les Mitnagadim, voir ici
Sur Dov Ber de Mezeritch, voir ici

Une histoire merveilleuse sur Rabbi Ber de Mezeritch

Un Juif de Vilna arriva un jour chez le grand maguid de Mezeritch. Ce Juif était un mitnaged, il ne croyait pas aux rebbes. Mais parce qu'on lui avait vanté le grand maguid, il vint le mettre à l'épreuve. Lorsqu'il entra, il [le maguid] lui dit : "Mon enfant, il te faut savoir qu'aucun médicament en lui même ne soigne le malade, mais les médecins le font. En effet un ange accompagne chaque médecin et le plus grand médecin est accompagné de l'ange Raphaël lui-même". Et notre homme ne comprenait pas ce qu'il lui disait. Il pensait : "Que m'a-t-il dit, celui dont on loue la piété(?, giloybt khsides) ? Je suis en bonne santé et n'ai pas besoin d'un médecin. Que m'a-t-il donc dit ?" :
Peu de temps après, il partit et pensa : "Peut-être m'a-t-il dit quelque chose d'important ?". Mais ensuite, il ne put trouver quoi (?) et n'y pensa plus. Il passa trois mois sur la route et rentra chez lui. Une fois revenu à Vilna, il tomba malade. On ne savait pas d'où cela venait. On fit appel à tous les médecins mais aucun ne l'aida et il était plus malade chaque jour, jusqu'à ce qu'il soit sur le point de mourir.

אַװינדערליכע מעשה פֿון רבּי׳ן ר׳ בּער פֿון מעזעריטש

עס איז אַמאָהל אַרײן גיגאַנגין אַװילנער יוד צו דעם גרױסין מגיד פֿון מעזעריטש דער יוד איז גיװען אַמתנגד ער האָט ניט גיגלײבט אָן די רבּים נאָר װײל מען האָט אים גילױבּט דעם גרױסין מגיד איז ער אַרײן געגאַנגין פּריבין אים װי ער איז אַרײן געגאַנגין האָט ער אים געזאָגט מײן קינד זאָלסט װיסין אַז ניט קײן רפּואות הײלין דעם קראַנקין נאָר דיא דאָקטױרים אַלײן װאָרים מיט איטליכין דאָקטער גײט אַמלאָך אינ מיט דעם גאַנץ גרױסען דאָקטער גײט דער מלאָך רפֿאל אַלײן. נוא דער האָט נאָר ניט פֿאַר שטאַנין װאָס ער זאָגט צו אים. ער קלערט בײ זיך װאָס האָט ער מיר דאָ געזאָגט גילױבּט השי״ת איך בין געזונד איך דאַרף קײן דאָקטער ניט װאָס האָט ער מיר דאָ גיזאָגט :
בּקיצור ער איז אַװעק געגאַנגין פֿון אים אונ האָט איבער גיקלערט טאָמער מײנט ער עפּיס אַזאַך דער מיט האָט ער אָבער גיט גיקענט פֿאַלין אױף קײן זאַך. חאָט ער דאָס אַרױס גילאָזט פֿון די געדאַנקין אונ ער האָט זיך פֿאַר זאָגט דרײ חדשים אונ װעג אונ איז גיקימין אַהײם. װי ער איז גיקימין קײן װילנאָ. האָט ער באַלד גיקריגין אײן קראַנקהײט מען האָט ניט גבֿװיסט פֿון װאַנען דאָס האָט זיך גינימען. מען האָט גיניצט אַללע דאָקטױרים קײנער האָט אָבער אים ניט גיהאָלפֿען אונ ער איז ??? טאָג שלאַפֿער גיװאָרין ביז ער האָט גיהאַלטען בײ שטאַרבין :

המשך קומט !מ